Nieuwe Camerawet voor bewakingscamera’s – Is jouw pictogram al aangepast?

Beveilig je je bedrijf, terrein of huis met bewakingscamera’s of wil je bewakingscamera’s hangen?

Dan moet je naast de GDPR en het arbeidsrecht, ook rekening houden met de aangepaste Belgische Camerawet die nieuw regels oplegt voor het gebruik van bewakingscamera’s, ook voor de reeds bestaande.

5 stappen om in regel te zijn

• Geef de camera’s aan bij de overheid en de politie via aangiftecamera.be.
• Waarschuw het publiek en je werknemers dat ze worden gefilmd door het aanplakken van duidelijk zichtbare pictogrammen.
• Informeer je werknemers over het cameratoezicht en hun rechten (via de Werknemers Privacy Policy en het Arbeidsreglement)
• Leef een aantal principes na bij het verwerken, de toegang tot en de bewaring van de beelden. Zo mag je de beelden maar 1 maand bewaren, moet je de toegang ertoe beperken en nog een aantal andere regels toepassen.
• Neem het cameratoezicht op in je verwerkingsregister en voeg de extra meldingen toe zoals vereist door de Belgische camerawet.

1. Aangifte

Elke bewakingscamera moet (kosteloos) aangegeven worden bij de poli tie via de website www.aangiftecamera.be binnen de volgende termijnen:

• minstens 1 dag voor ingebruikname,
• voor 25 mei 2020 voor eerder aangegeven camera’s onder de vorige wetgeving (wijzigingen in opstelling worden beschouwd als een nieuwe ingebruikname).

De aangever moet gemachtigd zijn om je onderneming te vertegenwoordigen (conform de publicaties bij de KBO) en meldt zich aan met E-ID of met de itsme-app (ID-app). Indien de camera’s gekoppeld zijn aan een alarmcentrale, dan kan de alarmcentrale de aangifte doen.

De volgende informatie moet ingevuld worden:

• Wordt de camera gebruikt op een “voor het publiek toegankelijke” of “niet voor het publiek toegankelijke besloten plaats”? Een “besloten plaats” is elke ruimte die duidelijk afgebakend is (door visuele tekens) van een publieke plaats. Zo is een private bedrijfsparking aan de voorzijde van het gebouw ook een besloten plaats.
• Wordt een vaste, mobiele camera of voertuigcamera gebruikt?
• Wat is het adres waar de camera’s staan en hun lokalisatie?
• Wie is de verwerkingsverantwoordelijke van de beelden?
• Functioneren de camera’s 24/7?
• Worden opgenomen de beelden opgenomen en hoe lang worden ze bewaard?
• Kunnen de beelden in real time bekeken worden?
• Worden de beelden op een andere plaats verwerkt dan de plaats waar de camera’s staan?
• Zijn de camera’s intelligent (bijv. ANPR of gezichtsherkenning)?
• Is er een koppeling met een alarmsysteem? Het alarmsysteem dient ook aangegeven te worden.
• Wie kan de politie contacteren wanneer die beelden in de buurt opvraagt?

2. Het pictogram moest ten laatste in december 2018 aangepast zijn voor bestaande camera’s

Indien je reeds camera’s hebt en deze reeds aangegeven hebt, dan moet je dringend zorgen dat je het camerapictogram aanpast aan het nieuwe model (dit moest ten laatste in december 2018 gebeurd zijn).

Dit pictogram moet:

1. bestaan uit één enkele aluminiumplaat van minstens 1,5 mm dikte of uit een geplastificeerde sticker,
2. voldoende groot zijn om goed gezien te worden, afhankelijk van waar het pictogram gehangen wordt (minimum grootte 15 cm × 10 cm),
3. voldoen aan het model en de kleuren zoals hieronder weergegeven,
4. op een goed zichtbare plaats opgehangen worden, rekening houdend met de ruimtelijke omstandigheden, zodat personen die de gefilmde ruimte betreden deze zeker gezien hebben

Hierop vermeld je alle verplichte gegevens:

1. De melding “Camerabewaking – Wet van 21 maart 2007”
2. Je eigen gegevens:
   • je ondernemingsnaam: “Company NV/BVBA/…” of je eigen naam indien je in eigen naam camera’s plaatst
   • de naam van de vertegenwoordiger van je onderneming
   • je volledig adres, e-mailadres én een telefoonnummer
3. de gegevens van de Data Protection Officer (indien er 1 is).
4. wanneer nummerplaatherkenning mogelijk is: “ANPR” in duidelijk zichtbare zwarte hoofdletters, aan de binnenkant van de tekening van de bewakingscamera.
5. de plaats waar het toepasselijk privacybeleid gevonden kan worden (idealiter door verwijzing naar de online Privacy Policy).

Bijv.:

3. Camerabewaking op het werk

3.1 Algemeen

Bij camerabewaking op het werk moet rekening gehouden worden met de privacy van de werknemers, die bijkomend geregeld wordt in CAO nr. 68.

In deze blogpost hebben we het enkel over bewakingscamera’s, die het bedrijf, de gebouwen en de goederen bewaken. Indien camera’s tot doel hebben om de arbeidsprestaties te controleren, dan zijn er strengere voorschriften en procedures van toepassing dan degene die in dit advies worden toegelicht. Hierover meer in een latere blogpost.

3.2. Procedure

Voor het opstarten van de camerabewaking moet je je werknemers inlichten over alle aspecten van de camerabewaking.

Dit gebeurt via de ondernemingsraad, bij gebreke daaraan via het comité ter preventie en bescherming op het werk, is dat er ook niet via de vakbondsafvaardiging of, indien die er ook niet is, rechtstreeks aan de werknemers. Deze informatie wordt ook opgenomen in de Werknemers Privacy Policy.

De volgende zaken moeten worden meegedeeld en toegelicht:

• de nagestreefde doeleinden
• of de beelden bewaard worden (en hoe lang)
• het aantal camera’s
• de plaatsing van de camera’s
• de periode van functionering van de camera’s

4. Praktische regels bij het maken, het bewaren het verwerken en de toegang tot de beelden

Naast de (steeds toepasselijke) algemene GDPR-verplichtingen bij het verwerken van persoonsgegevens, moet je bij camerabeelden specifiek de volgende principes toepassen:

• de bewakingscamera’s gericht op een toegangsdeur moeten zo gericht worden dat (indirecte) opnamen van de openbare ruimte tot het strikte minimum worden beperkt.
• real time bekijken van de beelden, is alleen toegelaten om het bij heterdaad (te kunnen) vaststellen van misdrijven. Ook is het toegelaten om real time beelden op een publiek zichtbaar scherm te tonen (zoals bijv. vaak gebeurd in winkels of horecazaken).
• Beelden opnemen mag alleen om:
  • bewijzen te verzamelen van overlast of van feiten die een misdrijf opleveren of schade veroorzaken en/ of om
  • daders, verstoorders van de openbare orde, getuigen of slachtoffers op te sporen en te identificeren.
• opnames mogen maximum 1 maand bewaard worden, tenzij ze gegevens bevatten die nodig zijn voor het bewijzen van een misdrijf.
• personen mogen enkel gefilmd worden nadat aangifte gedaan werd en nadat de waarschuwingspictogrammen aangebracht werden. Het betreden van een ruimte met waarschuwingspictogram, geldt als toestemming om gefilmd te worden.
• de toegang tot de beelden moet strikt beperkt en (op naam) gelogd worden en ook het effectief bekijken van de beelden moet gelogd worden.
• de personen die toegang hebben tot de beelden moeten een vertrouwelijkheids- en discretieplicht opgelegd krijgen en duidelijk aanvaarden dat ze deze beelden enkel mogen bekijken voor de doeleinden omschreven in dit advies en dus bijvoorbeeld niet om hun collega’s te bespioneren, te kijken hoe laat iemand aangekomen is (tenzij dit nodig is omwille van een veiligheidsincident), enz.
• er mogen geen beelden gemaakt worden die de intimiteit van een persoon schenden of die gericht zijn op het inwinnen van informatie over de filosofische, religieuze, politieke, syndicale gezindheid, etnische of sociale origine, het seksuele leven of de gezondheidstoestand.
• iedere gefilmde persoon heeft recht op toegang tot de beelden die van hem gemaakt werden, voor zover hij voldoende details geeft om de beelden te kunnen lokaliseren (bijv. een vermoedelijk tijdstip en de locatie).
• er mag geen geluid/audio opgenomen worden.
• bij de verwerking moet steeds rekening gehouden worden met de gevoelige aard van camerabeelden.

5. Opname in het verwerkingsregister

De verwerking van de camerabeelden moet naast de opname in het verwerkingsregister als verwerkingsactiviteit ook opgenomen worden in een “register van beeldverwerkingsactiviteiten”. Om te voorkomen dat je nog een bijkomend register moet bijhouden, raden wij aan om dat laatste te integreren in het verwerkingsregister.

Bijkomend moet daarin de volgende informatie opgenomen worden aangaande de camerabewaking:

• de rechtsgrond voor de verwerking (cf. “verwerkingsgrond” tab in het verwerkingsregister voor de lijst),
• de plaats die bewaakt wordt,
• een (korte) technische omschrijving van de gebruikte camera’s (o.m. merk, type, resolutie), hun exacte locatie, ook aangeduid op een toegevoegde kaart en hun werkingstijden
• voor tijdelijke of mobiele camera’s de gefilmde zones en de tijdstippen van opname
• hoe gefilmde personen geïnformeerd worden over de beelden en de verwerking
• de plaats waar de beelden verwerkt worden,
• of beelden in real time bekeken kunnen worden en, zo ja, hoe dat georganiseerd wordt

De informatie hierin moet up to date gehouden worden.

6. Boetes bij niet-naleving van de camerawet

De niet-naleving van de verplichtingen die volgen uit de Camerawet kan strafrechtelijk bestraft worden, met boetes van (afhankelijk van de omstandigheden en de ernst) 800 EUR (100 EUR x 8) tot 160.000 EUR (20.000 EUR x 8) (Omrekeningsindex van toepassing op 12 januari 2019). Daarnaast kan het onrechtmatig gebruik van bewakingscamera’s ook gevolgen hebben vanuit de GDPR en het arbeidsrecht.

7. Afbakening

Deze leidraad is enkel van toepassing op het gebruik van camera’s:

• om “misdrijven tegen personen of goederen te voorkomen, vast te stellen of op te sporen”, zoals diefstal, inbraak, vandalisme, geweld tegen personen, enz.
• op privédomein (een besloten of duidelijk afgebakende plaats, al dan niet toegankelijk voor het publiek).

Indien camera’s worden geplaatst met andere doelen (bijv. om de naleving door werknemers van hun verplichtingen te controleren), dan zijn aanvullend andere (strengere) verplichtingen van toepassing, als het al mogelijk is (geval per geval te evalueren).

Een publieke ruimte mag je als privé-organisatie in principe niet filmen. Indien je door het filmen van een private plaats ook publieke ruimte filmt (bijv. een camera aan de buitenzijde van het gebouw of boven een ingang), dan zijn specifieke verplichtingen van toepassing zoals hierna beschreven.

Deze leidraad is ook niet van toepassing op huishoudelijk gebruik van bewakingscamera’s door particulieren, voor zover de camera enkel binnen in de woning filmt. Wil je de buitenzijde van een woning filmen, dan moet je dezelfde regels volgen als bedrijven.

8. Meer informatie?

Nog vragen over hoe je je bedrijf GDPR-compliant maakt of op zoek naar gebruiksvriendelijke templates?

Word lid van My Privacy Specialist en gebruik de GDPR adviezen en templates opgesteld door onze privacy-expert.